Zwarte Nederlander

In september 1943 bracht De Algemene Landsdrukkerij een wijziging aan in het persoonsbewijs. Het woord Nederlander stond eerst in een onopvallende blauwtint gedrukt en dit werd voor zwart vervangen.  Jongeren van 15 die net hun persoonsbewijs hadden opgehaald, hadden een zwarte Nederlander, bij oudere mensen was het verdacht. Hierdoor wisten de controleurs dat ze de “Zwarte Nederlanders” extra moesten onderzoeken. Er werd nog een maatregel ingevoerd om fraude tegen te gaan. Mensen moesten met hun oude Distributiestamkaart  en hun persoonsbewijs naar de gemeente.

Er werd gecontroleerd of de eigenaar van de distributiestamkaart ingeschreven stond in het bevolkingsregister. Er werd een hoekje van de stamkaart afgeknipt en men kreeg een nieuwe, de tweede distributiestamkaart, uitgereikt. Op het persoonsbewijs kwam een controle zegel, die het verzet ook in eigen beheer ging drukken.  De afgeknipte hoekjes moesten ingeleverd worden, ter verantwoording hoeveel nieuwe stamkaarten er uitgereikt werden. Het verzet drukte dus ook  hoekjes, zodat de ambtenaren meer 2e stamkaarten konden uitgeven.  Tijdens de controle van de persoonsbewijzen bij de gemeente, werden er veel persoonsbewijzen afgekeurd. Dit was expres, op die manier zouden er meer zwarte Nederlanders in omloop komen, zodat die minder opvielen.

Het persoonsbewijs van Bernhard Kolk is zo'n zwarte Amsterdammer. De datum waarop het persoonsbewijs uitgereikt zou zijn, ligt voor september 1943. Buiten dat... In Amsterdam is er geen geboorte  van Bernhard de Kolk te vinden.